Türkü Söylüyor Otlar (The Grass is Singing)

Doris Lessing

Sayfa Sayısı: 240

Çevirmen: Fatma Aylin

Can Yayınları

1. Baskı (?), 1983, İstanbul

Kitap hakkında ayrıntılı bilgi içerebilir!

Elimdeki baskısı o kadar eski ki, bunu hissetmek beni çok mutlu ediyor. Hediye olduğunu bilmek de bambaşka zaten. Daha önceki yorumum kısaltılmış İngilizce versiyonu için yapılmıştı, sonunda orijinalini de okumuş bulunmaktayım, huzurluyum, mutluyum. Kavuşalı sekiz ay oldu aslında, canım İngilizce öğretime bu mükemmel hediyesi için de –tekrardan- çok ama çok teşekkür ederim.

  Yazarın harikulade bir dili var, okumak bu sayede çok akıcı oluyor ve kendinizi tamamen kitabın içinde bulabiliyorsunuz. Kitap, günümüzdeki adı Zimbabve olarak bilinen çoğunluğu siyahlardan oluşan ancak yönetme gücü beyazlarda olan Rodezya’da geçiyor. Mary, sorunlu bir çocukluk yaşamış ve bundan dolayı da erkeklerden kaçan, evlilikten uzak duran cıvıl cıvıl, hayat dolu ve çekingen bir kadın olarak karşımıza çıkıyor. Otuzlarına geldiğinde ise bir gün çok yakın olduğu kız arkadaşlarının onun hakkında dedikodu yaptığını işitiyor. Klasik toplum baskısı burada çok güzel bir şekilde işleniyor ve Mary bundan ötürü büyük bir utanç duruyor, hakkında söylenenleri duyduğunda neredeyse yıkılıyor. Sonra da bu yorumlardan kaçıp kurtulmak için Dick Turner adında, kendisine ilgi gösteren ilk erkeğin kucağına atlıyor ve uzun yıllar hayatını sürdürdüğü kent hayatından çiftlik hayatına geçiş yapıyor.

   Tabi ki bu geçiş onun için koskocaman bir yıkım oluyor. Dick, tamamen insanlardan izole bir hayat sürerken Mary de ne yazık ki ona ayak uydurmak zorunda kalıyor. Aşırı derecede sıcak havalarda, çatısız bir evde kendini oylamaya çalışırken yavaş yavaş da delirme raddesine geliyor. Yapacak, oyalanacak hiçbir şey, iletişimde bulunacak kimse yok çünkü. Evine hizmetçi olarak gelen siyahi adamlarla bir arada bulmaktan dolayı da ayrı bir iğreniyor, vakit buldukça onlara eziyet ediyor ve kovuyor. Yavaş yavaş da yıkıma geçiyor tabi ki, ta ki siyahi bir hizmetçi olan Musa gelene kadar. Bu Mary’nin hem yeni bir başlangıç yapmasını sağlıyor, hem de sonu oluyor.

  Yazarın değindiği önemli konular ataerkil sistemin kadın üzerinde uyguladığı şiddet, toplum baskısı, siyah-beyaz ayrımcılığı, ırkçılık ve sömürgecilik. Mary çocukluğunda babasının tacizine maruz kalarak hayatı boyunca tensel ve duygusal temaslardan var gücüyle kaçıyor. Toplum baskısına tutulduğu anda da, insanlar onu evlenmeye zorluyor. Uzun yıllar saklamaya çalıştığı yarası tekrardan kanamaya başlıyor. Bulunduğu ülke zaten ırkçılığın ve ayrımcılığın hat safhada olduğu bir yer, kentten köy hayatına düştüğünde de işte kendini her şeyin tam ortasında buluveriyor.

  Burada kötü bir kadın, kötü bir ev sahibi, vahşi ve deli bir kadın olarak adlandırılan Mary Turner suçlu değil, kurban aslen. Kitabın en sonunda, yazar ataerkil sistemi bir kez daha gözümüze çarparak, Mary’nin, siyahi olmasına rağmen bir erkek tarafından öldürülmesini de sarsıcı bir şekilde okuyucuya sunuyor. Betimlemeleri ve anlatımıyla, özellikle böyle zor bir konuyu bu kadar etkileyici bir şekilde işlemesiyle Doris Lessing’i sevgi ve hayranlıkla selamlıyorum. Okuma şerefine eriştiğim için çok gururluyum, bin kez tavsiye ederim.